1- استادیار دانشگاه دامغان، دانشکده علوم انسانی ، m.malekshahi1983@gmail.com 2- دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده: (2372 مشاهده)
ترجمه و دریافت تاریخی اگزیستانسیالیسم سارتری به عنوان سلاحی برای مبارزه با آخرین شاه ایران در دهۀ 1340 و اوایل دهۀ 1350
مرضیه ملکشاهی[1] علی خزاعی فرید[2] چکیده اگزیستانسیالیسم از جمله جنبش‌های فلسفی مهم در اروپای بعد از جنگ جهانی دوم بود. بررسی دریافت این فلسفه در ایران و معروف‌ترین بنیان‌گذار و شارح آن «ژان پل سارتر» نشان می‌دهد که گفتمان اگزیستانسیالیستی در بستر تحولات سیاسی، فرهنگی و تاریخی در ایران و در آمیزش با افق فکری روشنفکران و مترجمان ایرانی، چهره‌های گوناگونی از خود نشان داده است. اگزیستانسیالیسم سارتر در آغاز ورود خود به ایران در دهۀ 1320، به عنوان یک فلسفۀ سطحی، امپریالیستی، پوچ‌گرا و غیرسیاسی معرفی شد، اما رفته‌رفته مترجمان و نویسندگان ایرانی با اهدافی چون مبارزه با شاه و پیوستن به نهضت جهانسومگرایی، از سارتر یک مبارز انقلابی و از فلسفۀ اگزیستانسیالیسم یک ایدئولوژی انقلابی و سیاسی ساختند. نگارندگان پژوهش حاضر کوشیده‌اند تا با تحلیل اسناد (پیرامتن‌‌‌های ترجمۀ آثار سارتر و ترجمه آثار مرتبط با سارتر و اگزیستانسیالیسم، اعم از مقدمۀ ترجمه‌‌‌ها، مؤخره‌‌‌ها، نقد ترجمه‌‌‌ها، مصاحبه‌‌‌های مترجمان و تولیدات متنی نویسندگان و روشنفکران ایرانی دربارۀ اگزیستانسیالیسم در کتب و مجلات مختلف) در بستر بافت تاریخی، نشان دهند که چگونه شرایط خاص نسلی که تحت تأثیر انقلاب‌های جهانی و ضدّ استعماری می‌‌‌خواست به شیوه‌‌‌ای بنیادین و سریع نظام موجود را که در نظرش دست‌‌‌نشاندۀ استعمار بود، برافکند، باعث اتخاذ شیوه‌‌‌ای از عمل توسط این نسل شد که اگزیستانسیالیسم را از خاستگاه هستی‌‌‌شناختی و فلسفی خود جدا کرد و باعث شد اگزیستانسیالیسم در ایران قبل از انقلاب 1357 نه به عنوان یک فلسفه، بلکه بیشتر به عنوان یک ایدئولوژی سیاسی به کار گرفته شود. واژه‌های کلیدی: اگزیستانسیالیسم، سارتر، ترجمه، ایران، جهانسومگرایی
Malekshahi M, Khazaee Farid A. Historical translation and understanding of Sartre's existentialism as a tool to fight the last Shah of Iran in the 1340s and early 1350s. CHS 2021; 12 (46) : 4 URL: http://chistorys.ir/article-1-1294-fa.html
ملکشاهی مرضیه، خزاعی فرید علی. ترجمه و دریافت تاریخی اگزیستانسیالیسم سارتری به عنوان سلاحی برای مبارزه با آخرین شاه ایران در دهۀ 1340 و اوایل دهۀ 1350. فصلنامه مطالعات تاریخ فرهنگی. 1399; 12 (46) :135-166
تکمیل فرم تعهدنامه و امضای همه نویسندگان برای ارسال مقاله به داوری الزامی است. پس از تکمیل فرم می بایست در بخش ارسال فایل مقاله بارگذاری شود. جهت دریافت فرم این بخش را کلیک فرمایید.
