TY - JOUR T1 - Southern Littoral of the Caspian Sea in the Zoroastrian Tradition TT - نواحی جنوبی دریای مازندران در سنت زرتشتی JF - cultural-history JO - cultural-history VL - 12 IS - 48 UR - http://chistorys.ir/article-1-1401-fa.html Y1 - 2021 SP - 1 EP - 26 KW - southern littoral of the Caspian Sea KW - Zoroastrian tradition KW - Avesta KW - Zoroastrian Middle Persian texts KW - Gilan KW - Mazanadarn KW - Varena N2 - نواحی جنوبی دریای مازندران در سنت زرتشتی چکیده یکی از تصوّرات رایج در تحقیقات علمی دو سده اخیر آن است که سرزمین جنوب دریای مازندران در سنت زرتشتی، مأوای دیوان و دروجان بوده. این تصوّر در برخی از وقایع تاریخی همچون چیرگی اریه‌ها بر مردمان بومی و جدال دین زرتشتی با دین بومی آن سرزمین ریشه دارد. تحقیق حاضر به شکل‌گیری و تحول این تصویر می‌پردازد، عوامل پدید‌آورنده آن را بررسی می‌کند و برای سنجش اعتبار آن، توصیف این مناطق را در سنت زرتشتی بازمی‌نمایاند. این تحقیق نشان می‌دهد که در متون زرتشتی، گیلان و مازندران نه جایگاه دیوان، بلکه مأمن دین کهن و پناهگاه ایرانیان تصوّر شده‌ است. دیدگاه منفی درباره این نواحی، پدیده‌ای جدید در تحقیقات ایران‌شناسی است و بنیادی در سنت زرتشتی ندارد. واژه‌های کلیدی: نواحی جنوب دریای مازندران، سنت زرتشتی، اوستا، متون فارسی میانه زرتشتی، گیلان، مازندران، ورنه M3 10.29252/chs.12.48.13 ER -