:: دوره 2، شماره 6 - ( مطالعات تاريخ فرهنگي 1389 ) ::
جلد 2 شماره 6 صفحات 19-1 برگشت به فهرست نسخه ها
تاثیر سیاستهای ایلخانان در جابجایی مسیرهای زمینی و دریایی حج در جهان اسلام (قرون 8-7ه.ق)
علی بحرانی پور*
دانشگاه شهید چمران اهواز ، bahranipour@hotmail.com
چکیده:   (6111 مشاهده)
حمله مغولانِ نامسلمان به سراسر اوراسیا، و سقوط خلافت عباسی انقطاع و آشوبی در سراسر جهان اسلام پدید آورد که مهمترین نتیجه آن به هم خوردن توازن قدرت و وحدت در منطقه بود. با وجود تداوم سلسله خلفای عباسی در مصر، در روزگار مورد بحث مکه دوباره ام القرای جهان اسلام به شمار ‌رفت. سلاطین مسلمان اعم از سلاطین اقصی نقاط افریقای غربی، ممالیک مصر، ایلخانان، برخی سلاطین اردوی زرین، و ایلخانان، تا سلاطین هند هریک برای تبلیغ قدرت و مشروعیت خویش در میعادگاهِ جهانی حج با همدیگر رقابت می کردند. چنین احوالی بر اهمیت راههای حج بی گمان تاثیر داشت. به نظر می رسد به سبب وقایع فوق و روند تغییر در سیاست ایلخانان، جابجایی هایی در مسیرهای دریایی و زمینی حج صورت گرفته باشد. در این میان مقاله حاضر بر آن ‌است که ضمن شناسایی مسیرهای اصلی حج در گستره جهان اسلام، تاثیر سیاستهای ایلخانان بر مسیرهای مذکور را واکاود. فرضیه تحقیق آن است که حمله مغولانِ نامسلمان در آغاز، مسیرهای زمینی حج را ناامن ساخت، بنابراین به دلیل عدم سلطه مستقیم مغولان بر دریاها، مسیرهای دریایی حج از خلیج فارس و دریای سرخ تقویت شد. اما با اسلام آوردن ایلخانان و فروکش کردن نبردهای مملوکی- ایلخانی به عنوان عاملی در انشقاق در جهان اسلام، تلاشهایی برای تامین امنیت و رفاه در مسیرهای زمینی حج از عراق و بیابان نفود و نجد انجام شد که موجب بازگشت مسیرهای حج از دریا به این مسیرهای بیابانی شد.
واژه‌های کلیدی: واژه های کلیدی: مسیرهای حج، حرمین شریفین، ایلخانان، ممالیک، اقیانوس هند، عراق
متن کامل [PDF 2557 kb] [English Abstract]   (1238 دریافت)    
ترویجی: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1393/11/14 | پذیرش: 1393/11/14 | انتشار: 1393/11/14


XML     Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 2، شماره 6 - ( مطالعات تاريخ فرهنگي 1389 ) برگشت به فهرست نسخه ها