|
کووید 19 و مسائل فلسفۀ نظری تاریخ؛ مواجه جدید با مسالههای کهن
|
علیرضا ملائی توانی*   |
| ، استاد پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران ، ایران ، mollaiynet@yahoo.com |
|
|
چکیده: (3651 مشاهده) |
کووید19و مسائل فلسفۀ نظری تاریخ؛ مواجه جدید با مسئلههای کهن
چکیده
فلسفه نظری تاریخ یکی از دانشهای میانرشتهای است که دستکم از پیوند رشتههای تاریخ، فلسفه و الهیات شکل میگیرد. موضوع این دانش هستی تاریخی به مثابه یک پیکره واحد و یک ارگانیسم زنده است. برخلاف دانش تاریخ که به مطالعۀ رخدادهای خُرد، جزئی، تکرارناپذیر و یگانه میپردازد، فلسفۀ نظری تاریخ به کلیت تاریخ نظر دارد و با نگاهی کلاننگر میکوشد ماهیت، منشأ، مبدأ، مقصد، هدف و معنی تاریخ را درک کند. این دانش درصدد است تا چیستی تاریخ، نیروی محرکۀ تاریخ، عوامل اثرگذار در حرکت تاریخ، عوامل متوقفکننده و سرعتدهنده حرکت تاریخ و چگونگی گذار آن از یک مرحله به مرحلۀ بعد را تحلیل و ارزیابی کند. بیماری کرونا به علت وحشت، اضطراب و آثار روانی و جسمانی فراوانی که برای بشر ایجاد کرده و نیز بحرانهای فراگیری که در حوزههای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در سراسر جهان پدید آورده است، یک رخداد متعارف نیست بلکه در زمرۀ رویدادهایی است که میتواند بر کلیت هستی تاریخی اثر بگذارد و حتی مسیر و جهت حرکت تاریخ جهان را تغییر دهد. از همین رو، کنشها و واکنشهای فراوانی در میان مردم جهان برانگیخته و بسیاری از دانشمندان و متخصصان رشتههای گوناگون را به تفکر و تحقیق واداشته است. مسئله این است که بحران کرونا چگونه بر حوزۀ مطالعات و موضوعات فلسفۀ نظری تاریخ اثر خواهد گذاشت؟ به باور نگارنده این بحران، چالشها و مسئلههای کهن فلسفۀ نظری تاریخ را -به ویژه در حوزههایی چون غایت تاریخ، نظریۀ مشیت الهی، نظریۀ تصادف، نظریۀ اعجاز، نظریههای آخرالزمانی، مرگ و حیات تمدنها- دوباره مطرح کرده و به احیای نظریههای زیستشناسانه در تاریخ دامن زده است. به همین سبب، از منظر فلسفۀ تاریخ رخدادی قابل تأمل است که این مقاله میکوشد برخی از ابعاد و لایههای آن را نشان دهد.
واژگان کلیدی: کرونا، غایت تاریخ، نظریههای زیستشناسانه، تصادف، مشیت الهی، مرگ تمدنها، حرکت تاریخ
|
شمارهی مقاله: 3 |
| واژههای کلیدی: کرونا، غایت تاریخ، نظریههای زیستشناسانه، تصادف، مشیت الهی، مرگ تمدنها، حرکت تاریخ |
|
|
متن کامل [PDF 336 kb]
(520 دریافت)
|
ترویجی: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1400/8/4 | پذیرش: 1400/3/10 | انتشار: 1400/3/10
|
|
|
|
|
|
