|
تاثیرتقابل سلاطین سلجوقی و خلفای بغداد (با حمایت از تاسیس مدارس حنفی و حنبلی) بر افول نظامیه بغداد
|
| جمیله یوسفی*1، حسینعلی بیات2 |
1- دکترای تاریخ دانشگاه الزهراء , تهران،ایران ، yousefi109050@gmail.com
2- استادیار، دانشگاه ایت الله بروجردی، قم، ایران |
|
|
چکیده: (2815 مشاهده) |
تأثیر تقابل سلاطین سلجوقی و خلفای بغداد (با حمایت از تأسیس مدارس حنفی و حنبلی) بر افول نظامیه بغداد
چکیده
گسترش زنجیره‌وار نظامیه‌ها در قلمرو سلجوقی، با تأکید بر آموزه‌های مذهب شافعی و کلام اشعری و اصرار بر تربیت کادر اجرایی، این سلسله مدارس را در تاریخ میانۀ ایران متمایز کرده است. نظامیۀ بغداد که به منظور تأثیر در امور سیاسی و مذهبی تأسیس شده بود، اهدافی چون کسب مشروعیت برای سلجوقیان و محدود ساختن فعالیت مخالفانی چون حنبلیان را که عامۀ جمعیت بغداد را تشکیل می‌دادند، دنبال می‌کرد، اما در آغاز امر بر مناقشات مذهبی دامن زد و در ادامه، موقعیت این نظامیه با اقدام کنشگران سیاسی چون سلاطین سلجوقی و امیران نظامی با تأسیس مدارسی برای برجسته کردن مذهب حنفی و طرد شافعیان و اشعریان و از طرفی اقدام خلیفه در جذب یا طرد مدرسان، ایجاد تنگناهای مالی برای مخالفان و حمایت از جریان مدرسه‌سازی حنبلیان، دچار چالش جدی شد و افول آن تا جایی پیش رفت که حرکت ناگزیر برخی مدرسان را به سوی غرب قلمرو سلجوقیان در پی داشت. نگارندگان این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی روند شکل‌گیری و عوامل سیاسی و اقتصادی مؤثر بر افول مدرسۀ نظامیه بغداد را مورد بررسی قرار داده‌اند.
واژه‌های کلیدی: نظامیۀ بغداد، مدارس حنفی و حنبلی، سلاطین سلجوقی، خلفای بغداد
|
شماره‌ی مقاله: 5 |
| واژه‌های کلیدی: نظامیه بغداد، مدارس حنفی و حنبلی، سلاطین سلجوقی، خلفای بغداد. |
|
|
متن کامل [PDF 339 kb]
(417 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1400/5/3 | پذیرش: 1400/3/10 | انتشار: 1400/3/10
|
|
|
|
|
|
