1- دانشگاه آزاد اسلامی واحدعلوم و تحقیقات تهران، ایران 2- دانشگاه آزاد اسلامی واحدعلوم و تحقیقات تهران و دانشگاه شهید بهشتی ، afimathis@gmail.com 3- دانشگاه تهران
چکیده: (2593 مشاهده)
تبارشناسی کنارنگان در دورۀ ایران باستان و ایران اسلامی
فاطمه حاجی‌پور لاطرانی[1] رضا شعبانی صمغآبادی[2] آذرتاش آذرنوش[3] در اواخر دورۀ ساسانی، یزدگرد سوم (631-651م) در آخرین تلاشها برای حفظ مِلک و مُلک پادشاهی، راهی خراسان شد. او قصد داشت نزد کنارنگ توس رود، اما حاکم توس کافی نبودن جا را بهانه کرد و نپذیرفت و او به سوی کنارنگ مرو رهسپار شد. ردّ پای کنارنگها در دورۀ ایران باستان و دورۀ اسلامی و داستانهای شاهنامۀ فردوسی دیده میشود. نگارندگان این پژوهش با رویکرد توصیفی- تحلیلی در پی پاسخ به این پرسش بوده‌اند که کنارنگها چه کسانی بودند؟ چه مناصب کشوری و لشگری داشتند؟ و در کدام منطقۀ جغرافیایی ایران حکمرانی میکردند؟ به منظور پاسخ به این پرسش‌ها، آثار مورخان سدههای نخستین و همچنین مورخان معاصر مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت و معلوم شد واژه کَنارنگ به معنای نگهدار کرانهها، والی و خداوند زمین است و در گزارشهای کتب تاریخی در مفهوم مناصب لشکری و کشوری همچون شاه، فرمانروا، مرزبان و صاحب طرف، سردار و سپهبد آمده است. کنارنگها از صفت پهلوانی و عدل و داد برخوردار بودند و حوزۀ جغرافیایی حکمرانیشان بیش از همه مختص شهرهای خراسان، نظیر مرو، نساء، توس و ابرشهرِ نیشابور و در دورهای طبرستان بوده است. آنها همنشین خاندانهای نامدار پارتی و ساسانی بودند و با گذشت زمان شکل خاندانی و موروثی پیدا کردند و در سدههای نخستین اسلامی کم‌وبیش به حیات خود ادامه دادند. واژههای کلیدی: کنارنگ، شاه، مرزبان، خاندان، خراسان واژههای کلیدی: کنارنگ، شاه، مرزبان، خاندان، خراسان
[1]. دانشجوی دکتری تاریخ ایران بعد از اسلام، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران fatemehajipour@yahoo.com.
[2]. استاد گروه تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران (نویسنده مسئول) drshaabani.reza1317@gmail.com
[3]. استاد ادبیات عرب دانشگاه تهران، تهران، ایران drazarnoosh@gmail.com
Hajipour Latarani F, Shabani samqabadi R, Azarnoosh A. Genealogy of Kanarangan in the Period of Islamic and
Ancient Iran. CHS 2021; 12 (46) : 6 URL: http://chistorys.ir/article-1-1341-fa.html
حاجی پور لاطرانی فاطمه، شعبانی صمغ آبادی رضا، آذرنوش آذرتاش. تبارشناسی کنارنگان در دوره ایران باستان و ایران اسلامی. فصلنامه مطالعات تاریخ فرهنگی. 1399; 12 (46) :109-133
تکمیل فرم تعهدنامه و امضای همه نویسندگان برای ارسال مقاله به داوری الزامی است. پس از تکمیل فرم می بایست در بخش ارسال فایل مقاله بارگذاری شود. جهت دریافت فرم این بخش را کلیک فرمایید.
