|
بررسی پلورالیسم دینی در آثار عین القضات همدانی
|
| فاطمه برزگر1، مریم شادمحمدی*2، کوروس کریم پسندی3، محمدتقی بیگلر3 |
1- دانشجوی دکتری ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران
2- استادیار، گروه ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران ، shadmohamadi80@yahoo.com
3- استادیار، گروه ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران |
|
|
چکیده: (249 مشاهده) |
بررسی پلورالیسم دینی در آثار عینالقضات همدانی
چکیده
پلورالیسم دینی را معمولاً با جان هیک (۱۹۱۲ـ۲۰۱۹) می‌شناسند. هیک با نگاهی بروندینی به ادیان و مذاهب، آنان را در رسیدن به حقیقتِ هدایت و رستگاری محق می‌دانست. او با استناد به پیش‌فرض‌هایی، ترجیح این گفتمان بر رویکردهای انحصارگرا و شمولگرای دینی را مدعی شد. پلورالیست‌های دینی با آگاهی از ظرفیت‌های دین اسلام کوشیدند برخی از عرفا و شاعران جهان اسلام را که به‌زعم خود منطبق و هم‌داستان با آنان بودند، به جهانیان معرفی کنند، اما از توجه به عارف بزرگ قرن ششم عینالقضات همدانی (۴۹۲ـ۵۲۵ ق) ـ که به نظر می‌رسد به لحاظ وسعت نظر در میان شخصیت‌های اسلامی و دینی شخصیتی کم‌نظیر باشدـ غفلت ورزیده‌اند. این پژوهش به شیوه توصیفی ـ تحلیلی درصدد است به این پرسش پاسخ دهد که نسبت بین نگاه منبسط و وسعتگرایانه دینی عینالقضات با پلورالیسم دینی مطابق با معیار امروزی چگونه است؟ یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که عینالقضات همدانی، در هیچ یک از قالب‌های نوساخته و امروزی نمی‌گنجد. در برخی جهات، رهیافت‌های عینالقضات در برابر پلورالیست‌ها قرار دارد، اما او به‌مثابه یک عالم دینی، در بررسی‌های تاریخی و دانشی خود به رهیافت‌های پلورالیست‌ها نزدیک شده است و همه ادیان و نظام‌های فکری غیر ابراهیمی را نیز واجد بهره‌هایی از حقیقت می‌داند. ازاین‌رو، برای شناخت اندیشه‌های عینالقضات در حوزه دین‌شناسی، باید مدل و میدانی فراخ‌تر مطرح شود.
واژههای کلیدی: پلورالیسم دینی، جان هیک، عینالقضات همدانی، شمول‌گرایی، انحصارگرایی
|
شماره‌ی مقاله: 3 |
| واژههای کلیدی: پلورالیسم دینی، جان هیک، عین القضات همدانی، شمول گرایی، انحصارگرایی |
|
|
متن کامل [PDF 269 kb]
(51 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1401/6/22 | پذیرش: 1401/7/10 | انتشار: 1401/7/10
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
