|
دوگانه ی تحریم و پذیرش موسیقی در دوره ی غزنوی
|
| حسین میثمی* |
| دانشیار گروه موسیقی دانشگاه هنر تهران ، meysami@art.ac.ir |
|
|
چکیده: (99 مشاهده) |
یکی از موضوعات مهم فرهنگی بعد از اسلام، چگونگی نگرش به موسیقی است. در تحلیلهای علمای اسلام، کاربرد موسیقی به دو جریان مجاز و غیر مجاز تفکیک شد. در پیامد کاربرد موسیقی غیر مجاز، دو گفتمان تحریمی و پذیرشی شکل گرفت که از نظر کمّی و کیفی متفاوت بودند. در سلسلۀ غزنوی این دو گفتمان به شکل خاصی متجلی شد که چگونگی حدّ و مرز آن، سؤال اصلی این مقاله است. در این مقاله روش تحقیق کیفی، مبتنی بر توصیف و تحلیل محتوا و روش گردآوری منابع آن کتابخانه‌ای است. بر اساس یافته‌های این مقاله، موسیقی، به خودی خود، حرام نیست و عوامل غیر موسیقایی از جمله متن شعر، رقص، شُرب خمر علت‌های اصلی تحریم موسیقی بودند. درباریان بیشتر به گفتمان پذیرش موسیقی تمایل داشتند و این در حالی بود که گفتمان تحریم در جامعه غلبه داشت. هر چند، در برخی از منازل، محافل و اماکن خاص این تحریم رعایت نمی‌شد. موارد یاد شده و وابستگی اهل موسیقی به دربار، به پذیرش برخی از هنجارها انجامید که از محدودۀ تحریم فاصله داشت. اهل موسیقیِ دربار آزادی بیشتری برای انجام این هنجارها در اماکن خصوصی احساس می‌کردند و همین ارتباط می‌توانست به نفع عاملان اماکنی باشد که برای تحریم‌ها محدودیتی قائل نبودند.
|
|
| واژه‌های کلیدی: غزنویان، تحریم موسیقی، پذیرش موسیقی، دوگانگی فرهنگی، غناء، سماع، خرابات. |
|
|
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1401/7/11 | پذیرش: 1402/6/8 | انتشار: 1402/6/17
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
