|
تحلیل تاریخی نساجی سنتی ایران در دوره ناصرالدین شاه
|
آمنه مافی تبار*   1، سید عبدالمجید شریف زاده2 |
1- استادیار دانشکده هنرهای کاربردی، دانشگاه هنر، تهران ، a.mafitabar@art.ac.ir
2- استادیار پژوهشکده هنرهای سنتی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، تهران |
|
|
چکیده: (1495 مشاهده) |
تحلیل تاریخی وضعیت نساجی سنتی ایران در دوره ناصرالدینشاه
چکیده
در تحلیل وضعیت نساجی سنتی ایران در عصر قاجار و به صورت خاص در دوره ناصری (1313/ 1896ـ 1264/1848)، معمولاً این بازه تاریخی به دلایل متعدد ازجمله تقارن با انقلاب صنعتی، واردات بیرویه منسوجات اروپایی به کشور و عدم حمایت از صنایع داخلی به دوران افول تعبیر میشود. درصورتی که ژرفنگری بر اساس منابع تاریخی دستاول همچون سفرنامهها، میتواند در تعیین حدود واقعی این مسئله مؤثر باشد. بنابراین این مقاله با هدف بررسی کیفیت نساجی سنتی ایران در عصر ناصری برآن است به این پرسش پاسخ دهد که چگونه
میتوان با مطالعه اسناد تاریخی ازجمله سفرنامهها، فراز و فرود نساجی ایران را در دوره ناصرالدینشاه قاجار تبیین کرد؟ نتیجه این پژوهش به شیوه تحلیلی ـ تاریخی و با استناد به منابع کتابخانهای نشان داد، هرچند نساجی سنتی ایران در دوره ناصری از صورت پیشین خود فاصله میگیرد و رهپویه افول میپیماید، اما این افول و تنزل؛ در قیاس با اوج نساجی ایران در سده پیش و مقارن با عصر صفوی ارزیابی میشود؛ درحالیکه در دوره ناصری تولید پارچههای ابریشمی، شالهای پشمی، پارچههای نخی و کتانهای قلمکار همچنان رونق داشت، بهطوری که علاوهبر تأمین نیاز داخلی، صادرات خارجی نیز بخشی از نیاز بازار جهانی را تأمین میکرد.
واژههای کلیدی، نساجی سنتی، نساجی دوره قاجار، اسناد تاریخی، سیاحتنامههای دوره قاجار، ناصرالدینشاه
. این مقاله از طرح پژوهشی نویسنده اول با عنوان «تحلیل و طبقهبندی طرح و نقش پارچههای عصر قاجار (1304ـ 1175 هـ.ش.)» برگرفته شده که در قالب ارتباط دانشگاه هنر با جامعه و صنعت در پژوهشکده هنرهای سنتی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به تصویب رسیده و تحت نظارت آن سازمان در حال انجام است.
|
شماره‌ی مقاله: 6 |
| واژههای کلیدی: نساجی سنتی، نساجی قاجار، سیاحت نامه های قاجار، اسناد تاریخی، ناصرالدین شاه |
|
|
متن کامل [PDF 318 kb]
(333 دریافت)
|
ترویجی: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1401/5/22 | پذیرش: 1401/4/12 | انتشار: 1401/4/12
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
