|
دگرگشت مفهوم پزشکی و بهداشت در بستر روزنامه‌نگاری زنان:
بررسی نمونه قابلگی و دایگی در دوره قاجاری و پهلوی اول
|
توران طولابی*   1، بهاره صفائیان2 |
1- دانشگاه لرستان ، toolabi.t@lu.ac.ir
2- دانشگاه لرستان |
|
|
چکیده: (4914 مشاهده) |
بسط نگرش نوین به بهداشت و پزشکی در دوره‌ی قاجاری مستلزم توجه به مسائل مختلف از جمله زیست سالم زنان و کودکان بود. کنشگران سیاسی و متفکران مسئله‌ی بهداشت و پزشکی نوین را به ترتیب در قالب اقدامات اصلاحی و نقد گفتمان مسلط طبابت سنتی در زمره‌ی دغدغه‌های خود گنجاندند. این کنش‌ها در اواخر دوره‌ی قاجاری با رونق روزنامه‌نگاری زنان وجه جدی‌تری به خود گرفت و به نقد گفتمان مسلط بهداشت و پزشکی در دو سطح انجامید. در سطح نخست واکاوی علل بیماری‌های رایج و تغذیه زنان و کودکان در کانون توجه قرار گرفت، و در سطح دوم تأثیر ناآگاهی زنان به مسائل روز بهداشت و گرفتاری آنان به خرافات به پرسش کشیده شد. روی سخن در سطح دوم بیشتر متوجه قابله‌ها و دایه‌ها بود. در پژوهش حاضر تلاش شده است نقش و تحول جایگاه این دو دسته از زنان در گفتمان پزشکی این دوره از دریچه‌ی رویکرد متجددانه‌ی روزنامه‌نگاری بررسی شود. حاصل پژوهش حاکی از آن است که نقد ناآگاهی قابله‌ها و دایگان از بهداشت و پزشکی نو در کنار برخی اقدامات که درجهت نوسازی بهداشت و پزشکی صورت گرفت سبب شد به تدریج قابلگی سنتی مسیری را طی کند که منجر به ظهور مامایی مدرن شود. دایه‌ها نیز به مرور زمان نقش خود را در گفتمان متجدد پزشکی از دست دادند.
|
|
| واژه‌های کلیدی: قابلگی، دایگی، مامایی، زنان، کودکان، پزشکی، تجدد، عالم نسوان، شکوفه، دانش |
|
|
متن کامل [PDF 267 kb]
(946 دریافت)
|
ترویجی: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1396/9/26 | پذیرش: 1397/5/7 | انتشار: 1398/9/28
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
