|
انعکاس ذکر «الله الله» در برج مقبره‌ی شیخ صفی‌الدین اردبیلی
و جایگاه آن ذکر در تصوّف صفوی
|
فاطمه برمکی*   1، سجاد حسینی2 |
1- دانشگاه محقق اردبیلی ، fbarmaki@uma.ac.ir
2- دانشگاه محقق اردبیلی |
|
|
چکیده: (4739 مشاهده) |
بقعه‌ی شیخ صفی‌الدین اردبیلی بعد از وفات او در سال 735 ق./ 1335 م.، از سوی فرزند و جانشینش شیخ صدرالدین موسی بنا شد و در دوره‌های بعدی، خصوصاً دوران سلطنت شاه طهماسب اول و شاه عباس اول صفوی، گسترش یافت. ذکر «الله الله» بارزترین ذکر انعکاس‌یافته در بنای برج مقبره‌ی شیخ صفی‌الدین اردبیلی است، به طوری که اغلب از آن بنا با نام «گنبد الله الله» یاد می‌شود. این ذکر جزء معروف‌ترین اذکار متصوفه‌ی صفوی به شمار می‌آید که در سرتاسر دوران شیوخ و سلاطین صفوی و همچنین بعد از این دوران، مریدان ـ اکثراً قزلباش ایشان ـ آن را ترنم می‌کردند. ذکر «الله الله» هنوز نیز در جوامع علویان آناطولی، روم ایلی و بالکان به عنوان میراث‌داران تصوف صفویه و آخرین بازماندگان طریقت قزلباشیه کاربرد دارد. این پژوهش بر آن است تا با تکیه بر منابع تاریخی، اسناد و مدارک آرشیوی، مطالعات باستان‌شناسی و مشاهدات میدانی و به شیوه‌ی توصیفی‌ـ‌تحلیلی، ضمن مطالعه‌ی انعکاس ذکر مذکور در معماری برج مقبره‌ی شیخ صفی‌الدین اردبیلی و برخی نمونه‌های معاصر و متشابه، به بررسی کاربرد آن نزد مریدان این خاندان در گذشته و حال بپردازد.
|
|
| واژه‌های کلیدی: برج مقبره‌ی شیخ صفی‌الدین اردبیلی، اذکار صوفیه، قزلباشیه، الله الله. |
|
|
متن کامل [PDF 995 kb]
(1544 دریافت)
|
ترویجی: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1396/3/25 | پذیرش: 1397/7/6 | انتشار: 1398/9/28
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
