:: دوره 8، شماره 32 - ( فصلنامه مطالعات تاریخ فرهنگی 1396 ) ::
جلد 8 شماره 32 صفحات 80-59 برگشت به فهرست نسخه ها
تحولات مفهومی و تاریخی دو اصطلاح «مناظره» و «مذاکره» در قرون نخستین اسلامی
احمد عسگری1 ، علیرضا اشتری تفرشی* 2، ولی‌اله برزگر کلیشمی1 ، فاطمه احمدوند1
1- دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره)، قزوین
2- دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار ، a.tafreshi@hsu.ac.ir
چکیده:   (4404 مشاهده)
دو اصطلاح مناظره و مذاکره، از ریشه‌های نَظَرَ و ذَکَرَ، کاربردهای فراوانی در متون و منابع اسلامی مختلف داشته‌اند. این پژوهش بر آن است تا ضمن شاخص‌بندی کاربردها و معانی این دو اصطلاح، به بررسی شواهد و مصداق‌های تاریخی ویژه‌ای بپردازد که نشان می‌دهد این دو، به ویژه اصطلاح مناظره، در ادوار مختلف سیر تحولی مفهومی داشته‌اند و عدم شناخت از مصداق‌های هر مفهوم موجب خلط معانی آنها با دیگر مواضع معنایی این واژگان بوده و هست. از سوی دیگر، این پرسش نیز مطرح است که در سیر تحول تاریخی، مناظره و مذاکره دقیقاً به چه مجالسی اطلاق می‌شده است؟ در اینجا ضمن تعریف دقیق معانی لغوی و سپس اصطلاحی این دو، پیچیدگی‌های اصطلاحی و تحولات تاریخی آنها روشن خواهد شد. روش اصلی در این پژوهش، بررسی تطبیقی و مقایسه‌ای این دو اصطلاح و مفاهیم آنها و تحلیل داده‌های تاریخی موجود خواهد بود. با چنین پروهشی، شناختی جامع از معانی لغوی و کاربردهای اصطلاحی این دو اصطلاح پرکاربرد که قرنها در متون مختلف اسلامی و در شاخصه‌های گوناگون و گاه در شرایطی بسیار خلط‌پذیر و مبهم از نظر تفسیرگرایی متنی به کار رفته‌اند، حاصل خواهد شد.
واژه‌های کلیدی: مذاکره، مناظره، تعلیم و تربیت اسلامی، تشیع امامی، کلام، جدل
متن کامل [PDF 413 kb]   (1436 دریافت)    
ترویجی: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1396/2/30 | پذیرش: 1397/9/29 | انتشار: 1397/9/29


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 8، شماره 32 - ( فصلنامه مطالعات تاریخ فرهنگی 1396 ) برگشت به فهرست نسخه ها