:: دوره 13، شماره 52 - ( فصلنامه مطالعات تاریخ فرهنگی 1401 ) ::
جلد 13 شماره 52 صفحات 123-88 برگشت به فهرست نسخه ها
راه‌های خسروانی و آئین‌ نوروز
حسین میثمی*
سید حسین میثمی، دانشیار دانشگاه هنر تهران، ایران ، meysami@art.ac.ir
چکیده:   (1215 مشاهده)
راه­های خسروانی و آئین­ نوروز


چکیده
راه­های خسروانی یا طروق­الملوکیه، نظام موسیقی دوران ساسانی است که به­نظر می­رسد باربد و نگیسا در تدوین آن نقش داشته­اند. در قرون نخستین اسلامی، در چهار منبع به این نظام پرداخته شده است. اسامی تغییریافته­ای نیز در دو منبع دوران اسلامی وجود دارد که بین آنها و چهار منبع پیش­گفته ارتباطی دیده می­شود؛ موضوعی که در تحقیقات گذشته به آن توجه نشده است. اکثر پژوهشگران پیشین درباره معنی و ریشه این اسامی حدس­هایی مطرح کرده­اند. در این تحقیق تلاش می­شود با استفاده از زمینه­های فرهنگی و تغییرات اسامیِ راه­ها در دوران اسلامی، به چگونگی ماهیت و ارتباط آنها با آئین نوروز و احتمالاً مهرگان پی برد. این تحقیق توصیفی­ـ­ تحلیلی و گردآوری اطلاعات مبتنی بر روش کتابخانه­ای است. مهم­ترین سؤال­های تحقیق به چیستی راه­های خسروانی و ارتباط آن با آئین­ نوروز و تغییرات اسامی آن در دوران اسلامی مربوط می­شود. با توجه­ به نتایج به­ دست آمده می­توان بیان کرد که مهم­ترین اهداف آئین نوروز، تقویت موقعیت شاه و دریافت مالیات­ها و هدایا و آرزوی بهروزی معیشتی است و راه­های خسروانی در همین خصوص تدوین و اجرا می­شد. به­نظر می­رسد که هر یک از این راه­ها به روزهای هفتگانه نوروز (عام، خاص) و نیایش باران تعلق داشته­اند.    
واژه­های کلیدی: خسروانی­ها، باربد، نگیسا، نظام موسیقی، دوره ساسانی، نوروز عام، نوروز خاص
 

 
شماره‌ی مقاله: 4
واژه‌های کلیدی: خسروانی‌ها، باربد، نگیسا، نظام موسیقی، دورۀ ساسانی، نوروز عام، نوروز خاص.
متن کامل [PDF 465 kb]   (281 دریافت)    
ترویجی: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1401/3/16 | پذیرش: 1401/4/12 | انتشار: 1401/4/12



XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 13، شماره 52 - ( فصلنامه مطالعات تاریخ فرهنگی 1401 ) برگشت به فهرست نسخه ها