:: دوره 9، شماره 36 - ( فصلنامه مطالعات تاریخ فرهنگی 1397 ) ::
جلد 9 شماره 36 صفحات 24-1 برگشت به فهرست نسخه ها
تحلیلی بر مشروع‌نمایی حکومت اموی در اشعار سیاسی اخطل
فاطمه امیری نژاد1 ، مجید محمدی* 2، تورج زینی وند3
1- کارشناسی ارشد عربی دانشگاه رازی
2- استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه رازی ، mohammadimajid44@gmail.com
3- دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه رازی
چکیده:   (3714 مشاهده)
از آنجا که بنی‌امیه در میان مردم وجهه دینی نداشتند و حکومت آنها از مشروعیت دینی و سیاسی لازم برخوردار نبود، در به‌‌دست‌‌آوردن این مشروعیت در میان مردم، تلاش بسیاری کردند. شاعران و جاعلان حدیث و اخبار را در شام گرد آوردند و با دادن عطایای فراوان، از آنها سوءاستفاده تبلیغاتی کردند. از جمله این شاعران اخطل، شاعر نصرانی بود که در ستایش حاکمان اموی نهایت اغراق را به‌‌کار گرفت و آنها را بهترین قریش و سزاوارترین مردم در خلافت معرفی کرد. این شاعر نصرانی به‌رغم اختلافاتی که از لحاظ اعتقادی با خلیفه مسلمان داشت، تصویری اسلامی از او با زبان شعر که مورد اقبال مردم بود، ترسیم کرد. این پژوهش به این پرسشهای اساسی پاسخ می‌‌دهد: امویان چگونه از ادبیات و شعر سیاسی در مشروعیت‌‌بخشی به حاکمیت بهره بردند؟ شعر اخطل چگونه در مسیر تأمین خواست دولت بنیامیه قرار گرفت و از چه مفاهیم و ابزارهایی استفاده کرد؟ یافته‌های این پژوهش تحلیلی-انتقادی نشان میدهد که اخطل با بهرهگیری از مضامین گوناگون شعری تلاش کرد حکومت امویان را امری مشروع، الهی و موهبتی آسمانی معرفی کند. این شاعر از تعبیرها و مضمونهایی استفاده میکرد که توجیه‌کننده اهداف سیاسی امویان است. ترویج تفکر موروثی‌‌بودن خلافت، قدسیت‌‌بخشی، استفاده از القاب و عناوین مذهبی و تبلیغ اصالت و نجابت اشرافی بنی‌امیه از جمله رویکردهای شاعر در مشروعیت‌نمایی حکومت امویان است.
 
واژه‌های کلیدی: اخطل، شعر سیاسی، اندیشه مشروعیت سیاسی و دینی، بنی امیه.
متن کامل [PDF 352 kb]   (754 دریافت)    
ترویجی: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1397/5/25 | پذیرش: 1397/9/21 | انتشار: 1397/4/10


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 9، شماره 36 - ( فصلنامه مطالعات تاریخ فرهنگی 1397 ) برگشت به فهرست نسخه ها