|
واکنش‌ها به فرامین ممنوعیت شراب، مواد مخدر و ریش
در چند نامه اخوانی از قرن یازدهم
|
سارا زبان فهم نصیری*   1، اسماعیل حسن زاده2 ، نزهت احمدی3 |
1- دانشگاه الزهرا (س) ، saranasiri441@gmail.com
2- دانشگاه الزهرا (س)
3- دانشگاه اصفهان |
|
|
چکیده: (4033 مشاهده) |
فرامین مربوط به ممنوعیت شراب، مواد مخدر و نیز فرامین مربوط به ریش‌تراشی از جمله پرتکرارترین فرامین اجتماعی قرن یازدهم هستند که در منابع تاریخی این دوره نیز به چگونگی اجرای آنها اشاره شده است، اما به دلیل سکوت منابع رسمی در این مورد، دیدگاه اجتماع و افکار عمومی نسبت به این فرامین در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. نوشتار حاضر بر آن است تا با روش تحلیل مضمون چند نامه اخوانی این دوره که این فرامین در آنها منعکس شده، به این فرض مهم نائل گردد که لازم‌الاجرا بودن این فرامین لزوماً به معنای پذیرش قطعی از سوی جامعه نبوده و افراد با جایگاه‌های مختلف اجتماعی برخوردهای گوناگونی با این فرامین داشته‌اند، چنان که برخی شعرا و اهالی ادب از جمله معترضان و منتقدان این فرامین بودند و بیشتر علما و صاحب‌منصبان دینی به دلیل دخیل بودن در روند صدور فرامین از حامیان و موافقان آن به شمار می‌آمدند. صاحب‌منصبان سیاسی هم به دلیل حفظ جایگاه خود محتاطانه عمل کرده و غالباً از ابراز دیدگاه در این خصوص خودداری کرده‌اند، اما در آثار و احوالشان می‌توان جهت‌گیری واقعی آنها را مشاهده کرد. مردم عادی نیز که جایگاه اجتماعی ویژه و امکان بیان نظر خود را نداشتند در زندگی روزمره خود همراهی یا عدم همراهی‌شان با این فرامین را نشان داده‌اند. همچنین بررسی اشکال مختلف این واکنش‌ها نشان می‌دهد که با توجه به میزان مخالفت دو گروه عمده اجتماع یعنی شعرا و مردم عادی، واکنش‌ها به فرامین بازدارنده این دوره بیشتر در غالب مخالفت و عدم همراهی بروز یافته است.
|
|
| واژه‌های کلیدی: صفویه، فرامین حکومتی، نامه‌های اخوانی، شراب، مواد مخدر، ریش‌تراشی |
|
|
متن کامل [PDF 264 kb]
(975 دریافت)
|
ترویجی: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1397/2/15 | پذیرش: 1397/10/29 | انتشار: 1398/2/26
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
