|
تحلیل گفتمان ناسیونالیسم لیبرال در کتابهای درسی تاریخ (1304-1320ش)
|
| محمدرضا معلمان1، سهراب یزدانی مقدم*2، داریوش رحمانیان کوشککی3، عطاء الله حسنی4 |
1- دانشگاه آزاد اسلامی واحدعلوم و تحقیقات تهران، ایران
2- دانشیار گروه تاریخ دانشگاه خوارزمی ، sohrab_yazdani_78@yahoo.com
3- دانشیار دانشگاه تهران
4- دانشگاه شهید بهشتی |
|
|
چکیده: (3293 مشاهده) |
محمد رضا معلمان[1]، سهراب یزدانی مقدم[2]، داریوش رحمانیان کوشککی[3]، عطاء الله حسنی[4]
چکیده
در طول تاریخ معاصر ایران مفهوم ناسیونالیسم در قالبهای گوناگون با فراز و نشیبهایی به حیات خود ادامه داده است. این مفهوم در قالب گفتمان ناسیونالیسم لیبرال پیش از انقلاب مشروطه مفصلبندی و در طول این دوره هژمونیک گردید. با تشکیل حکومت رضاشاه، نهاد آموزش و پرورش در فضای گفتمانی حکومت قرار گرفت. این فضا به گفتار و رفتار سوژه‌های درون این نهاد، شکل میداد. از اینرو قدرت حاکم برای تحکیم و توجیه پایههای حکومت و برجسته ساختن خود و به حاشیهراندن گفتمانهای غیر در کتابهای درسی رسمی تاریخ، از گفتمان ناسیونالیسم اقتدارگرا استفاده کرد. یکی از روش‌های بررسی و مطالعه رخدادهای تاریخی روش تحلیل گفتمان است. این پژوهش برمبنای نظریهی تحلیل گفتمان لاکلائو و موفه در پی پاسخ به این پرسش است که مفصلبندی، مفاهیم و فرایند هویتیابی گفتمان ناسیونالیسم لیبرال در کتابهای درسی تاریخ، چاپ وزارت معارف در دوره رضاشاه چگونه بوده است. با بررسی کتابهای درسی تاریخ چاپ وزارت معارف دورهی رضاشاه، مشخص شد که مفاهیم و مؤلفههای گفتمان ناسیونالیسم لیبرال در پیرامون دال مرکزی ملت ایران مفصلبندی شده و در رقابت با گفتمان حاکم به حیات خود ادامه داده بود.
کلید واژه: تحلیل گفتمان، ناسیونالیسم لیبرال، رضاشاه، کتاب درسی تاریخ.
[1] - دانشجوی دکتری تاریخ ایران بعد از اسلام، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران، (rezamoaleman@yahoo.com).
[2] - دانشیار گروه تاریخ دانشگاه خوارزمی (نویسندهی مسئول)، (sohrab_yazdani_78@yahoo.com).
[3] - دانشیار گروه تاریخ دانشگاه تهران، (rahmanian@ut.ac.ir).
[4] - استاد گروه تاریخ دانشگاه شهید بهشتی، (a_hassani@yahoo.com).
|
|
| واژه‌های کلیدی: تحلیل گفتمان، ناسیونالیسم لیبرال، رضاشاه، کتاب درسی تاریخ |
|
|
متن کامل [PDF 367 kb]
(440 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1400/2/28 | پذیرش: 1399/6/20 | انتشار: 1399/6/20
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
