1- عضو هیئت علمی گروه مطالعات تاریخی پژوهشکده تحقیق و توسعه علوم انسانی(سمت) ، mahdirafati62@gmail.com 2- عضو هیئت علمی گروه فلسفه و کلام پژوهشکده تحقیق و توسعه علوم انسانی (سمت)
چکیده: (2166 مشاهده)
رابطهی دین و محیطزیست طی چند دههی اخیر و به خصوص پس از انتشار مقاله لین وایت در مورد ریشههای تاریخی بحران محیطزیستی و نقد او بر دیدگاه یهودی- مسیحی، وارد مباحثات دانشمندان به ویژه اندیشمندان علوم انسانی گردید. طی این چند دهه دیدگاههای گوناگونی در مورد فواید نگاههای دینی (پیشامدرن) و ظرفیتهای آن برای حفاظت محیط زیست ابراز شده است. این دیدگاهها در ایران به صورتی یکجانبه به دفاع از نگاههای پیشامدرن در حفاظت محیطزیست پرداختهاند و جای هر گونه نقد را بر نگاههای پیشامدرن بستهاند. همین امر منجر به تحسین یکجانبه نگاههای پیشامدرن و چشمپوشی از نقاط ضعف آنها در امر حفاظت محیطزیست شده است. به همین جهت حداقل در ایران نمیتوان آثار و مقالاتی را یافت که به نقد این نگاهها پرداخته باشند. لذا برای درک ظرفیتهای واقعی نگاههای پیشامدرن در حفاظت از محیط زیست و امکان مراجعه به سنتهای دینی، فکری و فرهنگیمان برای رویارویی با بحرانهای محیط زیستی، نقد این نگاهها ضرورت دارد. این مقاله جهت پوشش بخشی از این ضرورت، با استفاده از روش واسازی و تمرکز بر دو متن دینی بندهشن و ارداویرافنامه نشان میدهد که بخشی از جهانبینی زرتشتی، به عنوان نمونهای از نگاههای پیشامدرن، چگونه با ایجاد تقابلهای دوجزئی و اتخاذ مدلول استعلایی «نیکی» یا «خیر» همهی پدیدهها و از جمله محیطزیست را ذیل این مدلول ردهبندی و به دوگانه مقدس و نامقدس، نیک و بد تبدیل میکند و با انجام چنین کاری امکان حفظ و توجه به بخشی از محیط زیست و عدم توجه به بخش دیگر را فراهم میآورد.
rafati panah M, khademi H R. MAZD YASNI (Zoroastrian) worldview and protection of environment: a deconstruction criticism. CHS 2019; 10 (40) :27-46 URL: http://chistorys.ir/article-1-1106-fa.html
تکمیل فرم تعهدنامه و امضای همه نویسندگان برای ارسال مقاله به داوری الزامی است. پس از تکمیل فرم می بایست در بخش ارسال فایل مقاله بارگذاری شود. جهت دریافت فرم این بخش را کلیک فرمایید.